Grote beursgenoteerde bedrijven moeten over dit jaar het eerste duurzaamheidsverslag maken. En volgend jaar komt een nieuwe groep bedrijven waar het verplicht wordt een duurzaamheidsverslag te maken; grote bedrijven met meer dan € 50 miljoen netto-omzet, meer dan € 25 miljoen op de balans, 250 of meer werknemers.
Veel bedrijven zijn nog niet actief bezig met het opstellen van duurzaamheidsverslagen, zoals blijkt uit diverse onderzoeken. Vaak zijn organisaties te druk met hun dagelijkse operaties, zien ze niet direct het voordeel, of ervaren ze obstakels om te beginnen. Ik zie ook dat veel bedrijven moeite hebben met de uitgebreide eisen en richtlijnen van de CSRD-rapportage. Er is veel ophef over de administratieve last die hiermee gepaard zou gaan. Maar waar moet een bedrijf beginnen? En wie moet hierbij betrokken worden?
De eerste stap is vaak al gemaakt
Vrijwel ieder bedrijf heeft al een risicobeoordeling opgenomen in het financiële verslag. Hierin worden vaak al onderwerpen behandeld die relevant zijn voor duurzaamheidsverslaggeving. Daarnaast heeft elk bedrijf toegang tot financiële en operationele gegevens. Denk bijvoorbeeld aan: maak je veel gebruik van water en is er in jouw regio voldoende beschikbaar? Of: waar wordt het staal dat je inkoopt geproduceerd? Gebruik je chemicaliën en houd je al rekening met de effecten daarvan op de omgeving? En hoe zit het met je voertuigen: op welke brandstof rijden ze, en hoeveel verbruik je jaarlijks? Over al deze onderwerpen worden al gegevens verzameld. Deze bestaande informatie kan slim worden omgezet in een impactrapportage. De uitdaging zit in het effectief gebruik en de vertaling van deze data naar duurzaamheidsrapporten.
Wie moet er aan tafel zitten?
Duurzaamheid raakt alle delen van het bedrijf, van de werkvloer tot de bestuurskamer. Het is daarom essentieel dat duurzaamheidsinitiatieven niet alleen worden toevertrouwd aan de financiële afdeling of de duurzaamheidscoördinator. Stel een multidisciplinair team samen, bestaande uit mensen van financiën, ICT, HR en de operationele afdelingen. Veranker het beleid voor duurzaamheid in de directie en de raad van bestuur, en moedig het personeel aan om mee te denken over duurzame oplossingen. Een interne wedstrijd, waarin medewerkers worden uitgedaagd om verbeterideeën aan te dragen, kan extra motivatie geven. Een gezamenlijk aanpak zorgt ervoor dat een duurzaam bedrijf ontstaat door samenwerking.
Maak bewuste keuzes en leg ze vast
In onze gesprekken met bedrijven blijkt het meestal niet ingewikkeld om de meest impactvolle processen te identificeren. De meeste bedrijven weten precies waar de knelpunten zitten. Het is echter belangrijk om duidelijk vast te leggen welke keuzes je maakt. Je hoeft niet alles in detail te beschrijven, zolang je maar duidelijk aangeeft wat je prioriteiten zijn.
Een voorbeeld: als een bedrijf veel staal gebruikt, is dat een belangrijk en impactvol onderwerp. De productie van staal vergt veel energie en het wordt vaak van ver gehaald. Dat maakt het een topprioriteit om te onderzoeken. De CO2-voetafdruk van verschillende soorten staal is bekend en de gegevens zijn gemakkelijk op te vragen bij leveranciers. Ook het transport van staal is eenvoudig te berekenen. Hiermee is de eerste stap gezet.
Doelen stellen en actie ondernemen
Stap twee is het ontwikkelen van een actieplan. Bepaal waar binnen het bedrijf de benodigde gegevens te vinden zijn en zet deze om in concrete doelstellingen. De energierekening is bijvoorbeeld bekend bij de afdeling inkoop of financiën, en je energieleverancier kan de CO2-voetafdruk van je energiegebruik berekenen. Als je nog grijze stroom gebruikt, kan het overstappen op groene energie een simpele stap zijn om je CO2-uitstoot drastisch te verlagen. Hoewel dit vaak extra kosten met zich meebrengt, is het belangrijk om breder te kijken: waar kun je energie besparen? Is het investeren in zonnepanelen of een warmtepomp rendabel? De CSRD-regelgeving vereist ook een actieplan waarin je doelen stelt op tien punten: de ESG-doelen (Environmental, Social en Governance).
Maak monitoring eenvoudig
Wij maken gebruik van software die naadloos aansluit op bestaande bedrijfsprocessen. Hiermee voorkom je dat je elk jaar handmatig gegevens moet verzamelen en in Excel moet invoeren. Deze software maakt gebruik van actuele en internationaal erkende data en rekentools die snel en nauwkeurig je CO2-voetafdruk berekenen. Zo kun je de voortgang op elk moment monitoren en eenvoudig rapporteren met een druk op de knop. Dit voorkomt niet alleen fouten, maar geeft ook beter inzicht in je resultaten.
Mijn advies is om klein te beginnen met het stellen van doelen en het monitoren van de belangrijkste indicatoren, en dit geleidelijk uit te breiden. Dit helpt om het proces beheersbaar te houden en biedt de mogelijkheid om te leren voor toekomstige stappen. Onthoud: een duurzaam bedrijf is geen verplicht nummer dat je met tegenzin uitvoert. Het is een vooruitstrevende organisatie die zich inzet voor een betere toekomst. En die toekomstgerichte aanpak geeft positieve energie aan iedereen binnen het bedrijf.
Lenny van Klink Co-founder Salacia Solutions
